De 10 mooiste grotten van Slovenië die je kunt bezoeken: van de grotten van Škocjan tot Križna jama
Slovenië staat bekend om zijn verscheidenheid en adembenemende natuur. De bergen van het Triglav National Park en de vele pittoreske meren, zoals het meer van Bled, zijn hiervan uiteraard het bekendst. Maar niet alleen boven de grond staat Slovenië bol met natuurlijke schatten, ook onder de grond vind je vele indrukwekkende landschappen. Dit kleine, maar diverse land herbergt enkele van de meest spectaculaire grottenstelsels van Europa, waarbij ondergrondse kloven, gangen en zalen uitgesleten zijn in de zachte kalksteenbodem door miljoenen jaren van geologische processen. Er zijn wel 13.000 grotten te vinden in Slovenië, waarbij de meeste van deze grotten te vinden zijn in het Sloveense karstgebied.
In dit artikel beschrijven we welke grotten niet mogen ontbreken tijdens je vakantie in Slovenië. Normaal zouden de ijsgrotten van Snežna jama, nabij 2062 meter hoge berg Raduha tussen de dorpjes Luče en Solčava in het noorden van Slovenië ook in deze lijst thuishoren. Deze prachtige grotten, die vooral vanwege het vele ijs in de grottenkamers erg uniek zijn, liggen op een hoogte van 1.500 meter en zijn daarmee de hoogst gelegen grotten van het land. Deze grotten zijn echter tijdens de overstromingen van 2023 zwaar beschadigd, en zijn daarom momenteel niet opengesteld voor het publiek. De rest van de grotten in dit artikel zijn allemaal toegankelijk (foto: Peter Gedei).
1. De grotten van Škocjan: de mooiste grotten in Slovenië
De Škocjan grotten, of Škocjanske Jame in het Sloveens, vormen een spectaculair karstgrottensysteem in het zuidwesten van Slovenië en worden door velen de mooiste grotten van Slovenië genoemd. Dit is dan ook één van de grotten die niet mag ontbreken wanneer je Slovenië bezoekt! Dit unieke ondergrondse netwerk, dat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat sinds 1986, is ontstaan door de voortdurende werking van de Reka rivier. Deze rivier verdwijnt bij de Velika Dolina in het grottenstelsel en stroomt ondergronds verder tot zij als de Timavo rivier in Italië tevoorschijn komt.
Het systeem omvat meer dan 6 kilometer aan grotten, tunnels, zalen en natuurlijke bruggen, en herbergt een van de grootste ondergrondse canyons van Europa. Bezoekers worden tijdens de rondleidingen meegenomen langs indrukwekkende formaties zoals de Silent Cave, het “Paradijs” met zijn sierlijke stalactieten en stalagmieten, en de Grote Zaal, waar de zogenaamde “Giants” hoog reiken. Sommige van deze druipstenen zijn wel 15 meter hoog! Een hoogtepunt van de tour is het oversteken van de Cerkvenikbrug, die bijna 50 meter boven de Reka rivier hangt.
Voor meer informatie, bezoek hier de officiële site van de grotten van Škocjan.
2. De grotten van Postojna: de beroemdste grotten van Slovenië
De Postojna grotten, of Postojnska jama in het Sloveens, is een van de meest bezochte natuurlijke wonderen van Slovenië, en de meest bezochte grot van Europa. Dit uitgestrekte karstgrottensysteem, met ruim 24 kilometer aan tunnels, zalen en doorgangen, is over miljoenen jaren gevormd door de Pivka-rivier. De grotten, waarvan delen al in de 13e eeuw werden aangedaan, werden in 1818 officieel ontdekt door de lokale gids Luka Čeč en hebben sindsdien meer dan 40 miljoen bezoekers verwelkomd.
Bezoekers ervaren tijdens een 1,5 uur durende rondleiding door de grotten ongeveer 5 kilometer van het ondergrondse netwerk. Een uniek element is dat de grot beschikt over een elektrische trein, die over een traject van circa 3,5 kilometer rijdt en de enige dubbele spoorlijn ter wereld in een grot is. Mede dankzij dit treintje is de beroemde Postojna-grot het best toegankelijk van alle grotten in Slovenië. Deze treinrit voert naar indrukwekkende haltes zoals de Grote Bergen Hal, waarna een begeleide wandeling volgt langs adembenemende zalen, smalle doorgangen en bijzondere formaties. Een van de bekendste en meest geliefde formaties is de “Brilijant”, een vijf meter hoge witte stalagmiet die symbool staat voor de grotten. Ook is er een concertzaal voor maximaal 10.000 mensen te vinden in het grottenstelsel.
Een ander hoogtepunt is de aanwezigheid van de olm, een unieke, inheemse salamander die in het duister van de grotten leeft. Ook wel de “mensenvissen” of “babydraken” genoemd, vormen zij een bijzondere attractie voor natuurliefhebbers. De olm kan wel 12 jaar zonder voedsel leven, en wordt soms wel 100 jaar oud. Het is het enige gewervelde dier in Europa dat uitsluitend in grotten leeft. Doordat de temperatuur in de grotten varieert van tussen de 8 tot 10 °C en er een hoge luchtvochtigheid is, is het wel aan te raden om warme kleding en stevige schoenen aan te trekken.
De Postojna grotten liggen verder vlakbij het grootste grotkasteel ter wereld: het Predjama kasteel. Wanneer je de Postojna grotten bezoekt, mag een bezoekje aan dit kasteel zeker niet ontbreken. Het is dan ook een van de meest indrukwekkende kastelen van Slovenië! Doordat je een combiticket kan kopen, zijn de twee bezienswaardigheden makkelijk met elkaar te combineren. Daarnaast zijn de grotten ook makkelijk te combineren met de grotten van Škocjan, die namelijk maar 30 km ten zuidwesten van de grotten van Postojna liggen (foto: Postojnska jama d.d.).
Voor meer informatie, bezoek hier de officiële site van de grotten van Postojna.
3. Križna jama: een grot met ondergrondse meren
Križna jama is een van de meest bijzondere en ongerepte watergrotten van Slovenië. Deze natuurlijke schat, genoemd naar de nabijgelegen kerk van het Heilige Kruis (Sv. Križa), strekt zich uit over meer dan 8 kilometer en is daarmee het tiende langste grottenstelsel van het land. De ingang bevindt zich op circa 2 kilometer ten zuiden van het dorp Bloška Polica.
De grot staat vooral bekend om haar indrukwekkende keten van 22 ondergrondse meren met kristalhelder, smaragdgroen water die soms wel zeven meter diep zijn. Onder begeleiding van een gids kunnen bezoekers, uitgerust met lampen en rubberen laarzen, een unieke boottocht maken over een van de meren, waardoor ze de betoverende sfeer van de ondergrondse wereld ervaren. Er zijn verschillende tours beschikbaar: van een kortere rondleiding van ongeveer een uur tot langere, intensievere tochten van vier tot zeven uur, waarbij het aantal bezoekers strikt wordt beperkt om de fragiele natuurlijke omgeving te beschermen.
Naast de spectaculaire waterpartijen is Križna jama ook van groot archeologisch en biologisch belang. In de grotten zijn talrijke fossiele resten van de uitgestorven grottenbeer aangetroffen, waarvan de grootste schedel maar liefst 56 cm meet. Tevens herbergt de grot zo’n 60 soorten dieren, waarmee deze grot wereldwijd tot de vier best gedocumenteerde biodiverse ecosystemen behoort (foto: Gašper Modic).
Voor meer informatie, bezoek hier de officiële site van de Križna jama grotten.
4. Pivka jama & Črna Jama: grotten met kenmerkende zwarte druipstenen
Pivka jama en Črna jama grotten vormen samen de laatste twee grotten langs de ondergrondse stroom van de Pivka rivier, voordat deze volledig verdwijnt en later in Planinska grotten weer tevoorschijn komt. Beide grotten maken deel uit van het uitgebreide Postojnske jame grottensysteem en worden vanaf de oppervlakte betreden via spectaculaire instortingskuilen, ontstaan door het instorten van delen van het grottenplafond.
De ingang van Pivka jama wordt gekenmerkt door een steile afdaling met honderden traptreden (317 stappen, neergaande tot een diepte van 65 meter), waar je de Pivka rivier kunt zien stromen. Vanuit Pivka jama loopt een kunstmatig aangelegde gang van meer dan 100 meter naar Črna jama, waardoor beide grotten nauw met elkaar verbonden zijn.
Črna jama, oftewel de Zwarte Grot, is een grot waar je donkere druipstenen zult vinden die door eeuwenlange blootstelling aan rook – mogelijk afkomstig van grote branden buiten de grot – een zwarte kleur kregen hebben. Aan deze zwarte druipstenen heeft de grot dan ook zijn naam te danken. De grot bestaat nagenoeg uit één grote zaal met horizontale gangen, waar de natuurlijke schoonheid en mystieke sfeer centraal staan (foto: Postojnska jama d.d.).
Bezoek deze pagina voor meer informatie!
5. Dimnica Cave: de grot met een mystieke mist
De Dimnica grotten zijn gelegen nabij de dorpen Slivje en Markovščina in de gemeente Hrpelje-Kozina. De grot is ongeveer 8 kilometer lang en bestaat uit twee hoofdlagen. Het bovenste gedeelte is droog en staat bekend om de overvloed aan prachtige druipsteenformaties. In de onderste laag van de grot stroomt een ondergrondse rivier, die uiteindelijk uitmondt in de bron van de Rižana rivier.
Bij de ingang van de grot bevinden zich twee bijna 40 meter diepe afgronden die met elkaar verbonden zijn door een ondergrondse doorgang. In de winter zorgt het fenomeen van koude lucht, die via de ene afgrond naar binnen stroomt, ervoor dat de warmere, vochtige lucht via de andere afgrond naar buiten wordt gedrukt. Dit veroorzaakt een rookachtige mist die de grot zijn naam heeft gegeven – ‘dim’ betekent immers rook in het Sloveens (foto: Peter Gedei).
Bezoek deze pagina voor meer informatie!
6. Otok Cave: zo mooi dat de grot een filmlocatie is
De Otoška jama is een droge, horizontale karstgrot gelegen nabij het dorp Veliki Otok, nabij de grotten van Postojna. De grotten zijn via de ondergrondse Pivka rivier verbonden met de Postojna grotten, al zijn er soms watergevulde doorgangen.
Kenmerkend voor deze grot is de overvloed aan indrukwekkende stalactieten en stalagmieten die samen de bijzondere natuurlijke schoonheid bepalen. Door de schoonheid van de grot, is het ook als filmlocatie gebruikt, waarvan de film over Winnetou, gebaseerd op de roman van Karl May, het bekendst is.
Hoewel er geen permanente elektrische verlichting aanwezig is, is de toeristische route (ongeveer 600 meter lang) goed gemarkeerd en is een bezoek mogelijk met een eenvoudige zaklamp. De grot op afspraak te bezoeken – vaak in groepen van minimaal drie personen – en een rondleiding duurt ongeveer 45 minuten (foto: Postojnska jama d.d.).
Bezoek deze pagina voor meer informatie!
7. Planina jama: de grot met de grootste rivier samenvloeiing van Europa
De Planina grotten, in het Sloveens bekend als Planinska Jama, liggen aan de zuidelijke rand van het Planina-veld, nabij de Ravbar-toren, en hebben een totale lengte van bijna zeven kilometer. De ingang bevindt zich in een vallei onder een 65 meter hoge rotswand.
Een van de meest unieke kenmerken van deze indrukwekkende grot is de ondergrondse samenvloeiing van de ondergrondse rivieren Pivka en Rak, die samen de Unica vormen. Dit is een van de grootste ondergrondse rivier samenvloeiingen in Europa. Tijdens droge periodes is de waterstroom minimaal, terwijl deze na regenval kan oplopen tot 100 kubieke meter per seconde.
Bezoekers kunnen de grot verkennen via een wandeltocht of een avontuurlijke boottocht. De temperatuur in de grot is constant rond de 10°C, waardoor warme kleding en goede wandelschoenen worden aanbevolen. Omdat er geen elektriciteit is, is het ook verstandig een eigen zaklamp mee te nemen.
Voor meer informatie, bezoek hier de officiële site van de Planina grotten.
8. Jama Pekel: de grot van de duivel
De Jama Pekel grotten, ook wel bekend als de “Hell Cave”, is een indrukwekkende karst grot die zich bevindt in de Ponikvanski kras, ongeveer 4 km ten noorden van Šempeter v Savinjski dolini en op korte afstand van Celje. Deze grot is meer dan drie miljoen jaar oud en is gevormd door de Ponikvica stroom, die door kalksteen infiltreert en de grot creëert. Binnen de grot stroomt dit water als de Peklenščica stroom, die langs smalle doorgangen en ruime zalen raast en leidt naar via 4 meter hoge ondergrondse watervallen.
De grot bestaat uit twee niveaus. Het onderste, natte gedeelte wordt gekenmerkt door stromend water en kleine poelen, terwijl het bovenste, droge gedeelte bezaaid is met talloze druipsteenformaties zoals stalagmieten en stalactieten en er is zelfs een natuurlijke brug die de paden overspant. Door de mineralen in het water krijgen de druipstenen een bijzondere glans in roodbruine tinten. Verder biedt de “Stille Galerie” ( of Tihi Rov in het Sloveens) een unieke akoestische ervaring, waar het geluid van het kabbelende water even verstomt.
De naam “Pekel” (Hell) is te danken aan twee bijzondere kenmerken: een rotsformatie bij de ingang die met wat fantasie lijkt op het gezicht van de duivel, en de in de winter soms opstijgende warme dampen, wat een spookachtige indruk geeft.
Bezoek deze pagina voor meer informatie!
9. De Kostanjevica grotten: bekend om zijn indrukwekkende stalactieten en stalagmieten
De Kostanjevica grot, gelegen nabij Kostanjevice na Krki en aan de voet van de Gorjanci heuvels, is een betoverende karstgrot en een van de mooiste natuurschatten van de regio. Door eeuwenlange werking van regenwater, ondergrondse waterstromen en tektonische bewegingen zijn in de grot adembenemende druipsteen formaties ontstaan. Deze natuurlijke sculpturen vertonen vaak verrassende, sprookjesachtige vormen, zoals regenbogen, reusachtige poten, beren en zelfs figuren die aan Christus doen denken. Dit unieke decor gaat gepaard met lokale legenden, waaronder het verhaal van een mythische reus dat vooral jonge bezoekers intrigeert.
Door een plotselinge toename van ondergronds water in 1937 werd er door het afbrokkelen van de rotsen een natuurlijke ingang gecreëerd voor de omliggende bewoners. Later, in 1971, werd de grot verder ontwikkeld en opengesteld voor het toerisme: er werd een elektrische verlichting aangebracht en er ontstond een 300 meter lang wandelpad langs de meest indrukwekkende delen van de grot. Ondanks dat de begaanbare route ongeveer 300 meter beslaat, is de totale lengte van het grottenstelsel ruim twee kilometer, en vinden er nog steeds verkennende onderzoeken plaats (foto: Kostanjevica na Krki cavers’ club).
Voor meer informatie, bezoek hier de officiële site van de Kostanjevica grot.
10. De UNESCO mijnen van Idrija: kunstmatige grotten ontstaan voor kwik winning
De mijnen van Idrija, beter bekend als de historische kwikmijnen, vertellen het verhaal van een bloeiende mijnbouw traditie die meer dan 500 jaar duurde. Al in 1490 werd er kwik ontdekt in een lokale beek, wat leidde tot de ontwikkeling van Idrija tot een belangrijke mijnstad. De mijnen, waaronder Anthony’s Schacht – de oudste bewaarde mijn ingang van Europa (gedateerd op 1500) – vormen samen een uitgebreid netwerk van ongeveer 700 kilometer tunnels onder de stad.
Een bezoek aan de mijn onthult een wereld waarin de unieke eigenschappen van kwik centraal staan. Bezoekers volgen Anthony’s Hoofdweg, waar een gids de intrigerende geschiedenis tot leven brengt. Ze lopen door smalle, rotsachtige gangen langs glinsterende, zuivere kwikdruppels en ontdekken ondergrondse kapellen en tentoonstellingen die de 240 miljoen jaar oude geologische geschiedenis en de moderne toepassingen van kwik belichten.
Naast het leren over de technische hoogstandjes en het industriële belang – kwik werd immers gebruikt voor de extractie van goud en zilver en speelde een rol in de ontwikkeling van wetenschap en technologie – biedt de mijn ook een kijkje in het zware, soms tragische dagelijks leven van de mijnwerkers. Zij werkten onder erbarmelijke omstandigheden, vaak zonder adequate veiligheidsmaatregelen, wat leidde tot gezondheidsproblemen en zelfs sterfgevallen. De verhalen over de slimme mijnkabouter Perkmandlc voegen een element van folklore en avontuur toe aan de ervaring, waardoor het bezoek ook voor gezinnen een bijzondere belevenis is.
Tegenwoordig is Idrija, samen met de kwikmijnen van Almadén in Spanje, erkend als UNESCO-werelderfgoed.
Voor meer informatie, bezoek hier de officiële site van de mijnen van Idrija.
